İnek sütü proteini intolerasyonunu ifade etmek için kullanılan inek sütü alerjisi bebek ve çocuk sağlığının yanı sıra yetişkinleri de etkiliyor. İnek sütü alerjisi hakkında en çok merak edilen soruların yanıtlarını okuyun, ailenizin sağlığını koruyun.

Prof. Dr. Sırrı Bektaş Çocuk Hastalıkları Uzmanı
Ne demektir?

Her memeli yavrusuna en uygun gıda kendi annesinin sütüdür. İnsan yavrusuna en uygun süt ise anne sütüdür. Bazı bebekler çeşitli nedenlerle anne sütü yerine inek sütü alırsa bazı bebeklerde inek sütüne karşı tepki olabilir. Çünkü inek sütünün içindeki süt proteini (kazein) bebek için yabancıdır, onu düşman olarak algılayıp tepki verir.

İnek Sütü Alerjisi

Bu da çeşitli şekillerde kendini gösterir. Bu belirtiler, inek sütü aldıktan hemen sonra ortaya çıkan ağlama, kolik, bulantı, kusma, ishal, deri döküntüleri, astım gibi çok hafiften çok ağıra doğru kendini gösterebilir. Bu belirtilerin biri veya bir kaçı bebeklerimizde görülebilir. Bu tabloya inek süt proteini alerjisi adını veririz.

Ne sıklıkta görülür?

Ortalama 100 bebeğin dört tanesinde inek sütü alerjisi görülür. Yani sık rastlanır. Ülkemizde her yıl bir milyon beş yüz bin bebek doğduğuna göre her yıl 60 bin bebek inek sütüne karşı alerjik olarak dünyaya gelmektedir.

Belirtileri nasıl anlaşılır?

İnek sütü alan bebek (formül mamalar da dâhil) ya hemen saniyeler içinde veya birkaç saat içinde cildinde kızarıklık ile belirti verebilir. Bu kızarıklık en çok dudak etrafı ve yanakta görülür ve gözden kaçmaz. Aynı anda huzursuzluk, ağlama, kolik (ayaklarını karnına çekerek, çığlık tarzında, katılırcasına, kızararak) sıklıkla olur. Kusma olabilir, kusmuk genellikle pütürlü ve aldığı süte benzer. Hemen ardından sümüksü, bazen az miktarda taze kan sürülmüş gibi, yeşil veya sarı renkli cıvık görünümlü kaka yapabilir. Bu duruma öksürük ve hışırtılı solunum eşlik edebilir.

Süt Alerjisi

Bu durumda ne yapılır?

Hemen çocuk doktoru veya hastaneye başvurup durum anlatılmalıdır. İnek sütü alerjisini kesin gösterebilmek kolay değildir. Kan, idrar, gaita ve alerji testleri doktor gerek görürse yapılabilir. Genellikle teste gerek yoktur. Şüphe edilen durumda inek sütü kaldırılır. Sadece anne sütü veya özel mamalar verilir. Şikâyetlerin azalması veya kaybolması gerekir. Bazı şiddetli durumlarda anneye inek sütü ve ürünleri de verilmez. Çünkü inek sütü proteini anne sütüne karışıp çocukta alerji neden olabilir.

İnek süt protein allerjisinde kullanılan özel mamalar nasıl etki gösterir?

Özellikleri nedir? Bu mamalar inek sütü proteini içermez. Proteinler aminoasitlerden yapılmıştır. Tek tek veya parçalanmış inek sütü proteini içeren aminoasitler ya hiç alerji yapmazlar veya hafif reaksiyon yapabilirler. Yalnız tatları pek de iyi değildir. Bebekler isteksiz içerler. Fakat zamanla alışırlar. Bu mamalara çeşitli tatlandırıcı veya lezzet verici (pekmez, vanilya, pirinç unu, meyve, sebze) katılabilir. Bu mamaların hazırlanması ve verilmesi doktor önerisi ile olur. Fakat diğer mamalar gibi hazırlanıp verilir. Bu mamaları verirken anne sütüne devam edilir.

İnek sütü allerjisi ne kadar sürer?

İlaç tedavisi var mı? İnek sütü alerjisi ilk bir yıl en yoğundur. Sonra giderek kendiliğinden azalır. İki veya üç yaş civarında ise hemen hepsi kendiliğinden düzelir. İlaç tedavisi yoktur. Çocukların genel gelişmesi normal seyreder.