Ateş nedir? Derin dokuların ısısıdır. Prof. Dr. Ateş Kara ve Prof. Dr. Hasan Tezel’in sunumundan Ecz. Asuman Çakıroğlu tarafından derlenmiştir.
Nasıl ölçülür? Alından, kulaktan, koltuk altından ve ağızdan, ancak koltuk altı terli ise yanlış sonuç alınır. Bebek (çocuk) ağzı açık uyuyorsa veya soğuk bir şey yemişse farklı sonuç alınır.
Psikolojik nedenlerle ve travmatik nedenlerle makattan ölçüm önerilmiyor.
Vücut sıcaklığı kaç dereceye kadar normaldir? Genelde 38 santigrad derecenin üstü ATEŞ olarak kabul edilir.
Ölçümler ölçülen yere göre değişir mi? Koltuk altı; 37,3 veya kulaktan 38, ağız 37,5 ve rektal 38 derece ve üstü ateş sayılır.
Ateş alından İnfrared teknolojisi ile hazırlanan ateş ölçerler ile ölçülür. Alından ölçümde ortam ısısı 25 santigrad derecenin altında olmalıdır.
Elektronik termometreler ne kadar süre kullanılır? İki yıldan daha uzun süre kullanılırsa yanlış ölçüm alınabilir. Eğer hastanın ateşi sık yükseliyorsa ve böylece sık sık kullanılıyorsa 6 ayda bir değiştirilmesi gerekebilir. Çünkü yanlış sonuç alabiliriz.
Kimlerde ateşi hemen düşürmeliyiz? Kronik hastalığı olan çocuğun ateşini hemen düşürmeliyiz.
Ateş vücudun savunması için bir fayda sağlar mı? Yükselen ateş vücutta hastalık yapan mikroorganizmaların çoğalmasını engellediği için ve savunma mekanizmasının çalıştığını görmek ve takip için bize önemli bilgi verir. Bu nedenle hemen düşürmek doğru değil. 38,6 veya 38,8’e kadar takip ederek bekleyebiliriz.
Ateş düşürücünün özellikleri ne olmalı? Öncelikle yan etkisi olmamalı, hızlı etkili olmalı, vakaya göre değerlendirilmeli, doz kiloya göre ayarlanmalı.
Ateş olunca ilk yapılması gereken şeyler nelerdir? Öncelikle ortam ısısını azaltmak, fazla giydirmemek gerekir, ikinci olarak su verilmeli yani hastanın susuz kalması önlenmeli sonra belki ılık duş (soğuk değil), ele ayak bileklerine ılık pansuman yapılmalı.
Bebeğe hangi aydan sonra ateş düşürücü verilebilir? Çok önemli başka bir hastalığı yoksa ilk 6 ayda ateş düşürücü verilmemeli. Bunun yerine ortam ısısını düşürmek, ince şeyler giydirmekle ateşi zaten düşer.
Ateşi düşürmezsek havale geçirip beyinde bir hasar oluşur mu? Ateşin fazla yükselmesi (41 santigrad derece) ile beyinde kalıcı hasar olmaz, ancak güneş çarpması ve bazı ilaç kullanma durumlarında böyle bir problem olabilir.
Çocuğun ateşi 39 derece ve üstü ise ne yapalım? Önce ortam ısısını düşürmeli, giysileri azaltılmalı, su verilmeli, kalori alması sağlanmalı; düşmez ise ılık suyla banyo olabilir. Düşüp tekrar yükseliyorsa ateş düşürücü (parasetamol veya ibuprofen) verilir.
Ateşi neden düşürmek isteriz? Çünkü aileler için korkulu bir durumdur. Eğer çocuk ateş nedeni ile huzursuz ise, uyuyamıyor ise ateş düşürücü verilebilir. Ateşe odaklanmaktansa altında yatan hastalığa odaklanmak daha doğru olur.
Ateş düşürücülerde supposutuar (fitil)ler ne zaman tercih edilmeli? Sadece kusmanın fazla olduğu durumlarda kullanılabilir, bunun dışında tercih edilmemelidir.
Ateş düşürücülerin (parasetamolün) etkisi ne zaman başlar? 45/60 dakika arası başlar 3/6 saat süre ile etki devam eder, günde 4 kez kullanılır. İbupirofenin etkisi 30. dakikada başlar 7/8 saat devam eder, günde 3 kez kullanılır.
Metamizol ve nimesülid kullanımı hangi durumlarda olur? Bu ilaçlar yan etkileri nedeni ile kullanılmamalı.
Kaynak: pediatridunyasi web sitesindeki konferanstan derlenmiştir. – Aralık 2016-Ocak 2017